Priester Pradip

Mariale bloemen en kruiden

Duiding bij de kruidenwijding 2024

In het Directorium over volksvroomheid en liturgie staat in alinea 180:
“In de Germaanse landen is de gewoonte verbreid
op 15 augustus aromatische kruiden te zegenen.
Een dergelijke zegening,
die eens in het Rituale Romanum opgenomen werd,
vormt een duidelijk voorbeeld van echte evangelisatie
van voorchristelijke riten en vormen van geloof.
‘De aarde bracht jong groen voort: alle soorten zaadvormende planten
en alle soorten bomen die vruchten droegen met zaad erin.
En God zag dat het goed was.’ (Gen. 1:12 NBV21)
Tot die God moest men zich richten om dat te verkrijgen
wat de heidenen wilden bereiken met hun magische riten:
het beperken van de schade, door giftige kruiden veroorzaakt,
het versterken van de doeltreffendheid van geneeskrachtige kruiden.
Met deze opvatting is gedeeltelijk het oude gebruik verbonden
om – met een verwijzing naar de Schrift – op de Maagd Maria
symbolen en eigennamen toe te passen die ontleend zijn
aan de plantenwereld, zoals wijnstok, korenaar, ceder en lelie,
en in haar een bloem te zien die geurt door haar deugden,
en ook nog ‘bloeiende telg, scheut aan de stronk van Isaï’
(naar Jes. 11:1 NBV21),
die de gezegende vrucht Jezus zou voortbrengen.”

In de loop van de eeuwen werd de naam Maria
gelinkt aan bloemen en kruiden… hier volgt een letterlijke bloem-lezing:
(uit het boek Geen dag zonder Maria, Désireée Krikhaar, 2017)

• Madeliefje, maagdelief, lieve maagd
• Mariadistel en longkruid, verwijzend naar de witte vlekken
gemorste moedermelk van Maria
• Blauwe bloemen; viooltje, maagdenpalm en lavendel
• Witte lelie of Madonnalelie, uit het Bijbelboek Hooglied:
‘Als een lelie tussen de distels.’
• Rode rozen en witte rozen, Maria wordt ook de Niet-Verwelkende-Roos genoemd, of de roos zonder doornen
• Goudsbloem, de Engelse naam is Marigold, goud van Maria
• Kamille, Matricaria, moederzorg
• Irissen of zwaardlelies verwijzen naar de eerste
van de zeven smarten van Maria: ‘Zelf zult als
door een zwaard doorstoken worden.’ (Luc. 2:35 NBV21)
• Gebroken hartje, Mariahartje of Mariatranen
verwijzen net als de cyclaam naar het bloedende hart van Maria,
haar verdriet om het lijden van haar Zoon Jezus
• Vrouwenmantel of moederkruid, vruchtbaarheidssymboliek
• Lievebedstro, maagdenkussen of wiegstro
• Rozemarijn, roos van Maria

Ik vermeld toch ook even dat er in de zestiende eeuw
ook een beeldenstorm was bij de bloemist en niet alleen in de kerken
waar de heiligenbeelden van hun voetstuk werden gehaald.
Namen met een verwijzing naar Maria of Onze-Lieve-Vrouw
waren niet meer wenselijk.
Aan het begin van de twintigste eeuw heeft een commissie
de officiële naamsveranderingen vastgelegd.
Onze-Lieve-Vrouwen-mantel werd vrouwenmantel,
het Onze-Lieve-Vrouweschoentje werd een pantoffelplantje,
Onze-Lieve-Vrouwe-melkkruid werd longkruid,
Onze-Lieve-Vrouwevlas een vlasleeuwenbekje.
En de Mariasleutel zou voortaan als sleutelbloem door het leven gaan.
Zelfs de Mariatranen zijn opgedroogd tot gewone vrouwentranen
en het Mariaklokje verschoot van kleur tot blauw klokje of meiklokje.

Ook goede geuren verwijzen naar de onzichtbare aanwezigheid van Maria.
Bloemen die geuren zijn lelies en rozen
en ook de zeven balsemkruiden die volgens een legende
achtergebleven zijn op de plek waar Maria gestorven is.
Die kruiden zijn volgens dit verhaal: lavendel, marjolein, hysop,
citroenmelisse, basilicum, rozemarijn en tijm…

De kruidenwis 2024
De eeuwenoude traditie van de kruidenwijding,
mag ons als gelovigen doen beseffen
dat wij een onderdeel zijn van een groter geheel
en dat het geen kwaad kan bescherming af te smeken
voor de zovele soorten van onheil dat ons huis kan binnendringen.

Tarwe is een symbool voor vruchtbaarheid
en wordt soms gegeten om vruchtbaarheid en conceptie te bevorderen.
Er worden korenaren in huis gezet om geld aan te trekken.

Boerenwormkruid, moederkruid biedt bescherming tegen griep, verkoudheid en ongelukken.

Rozemarijn is een van de oudste soorten wierook
en heeft een reinigende werking om een plek te zuiveren
van negatieve invloeden.
Onder het slaapkussen zorgt het voor een goede nachtrust
en het verjagen van nachtmerries.
Draag een krans van rozemarijn om je geheugen te versterken
en ruik regelmatig aan het kruid om jong te blijven.
Rozemarijn wekt ook liefde en lust op. Het kruid bevordert ook genezing.

Kamille wordt gebruikt in kalmerende
en slaapverwekkende wierook en drankjes. Ze trekt ook geld aan.

Citroenmelisse bevordert liefde en biedt bescherming.

Ijzerhard Verbena brengt vrede en rijkdom,
beschermt tegen bliksem en storm.

Hemelsleutel, een beetje sleutelbloem onder de voordeur
zal ongewenste gasten ontmoedigen.
Hemelsleutel helpt om je jeugd te behouden
of zal je verloren jonge uiterlijke doen terugkeren.
Het helpt je ook om een verborgen schat te vinden.

Uit het boek Groene magie, de verborgen krachten van het plantenrijk,
Scott Cunningham, 2005

Wie deze gezegende kruidenwis in huis hangt
ontvangt bescherming tegen ongelukken en ruzie
tijdens de donkere wintermaanden.
De kruidenwis beschermt tegen negatieve invloeden van buitenaf.

Klik hier voor het fotoalbum Kruidenwijding 2024.

Klik op onderstaande foto om alle besproken bloemen en kruiden te zien.