Bij het Hoogfeest Tenhemelopneming van Maria, kerk Damme
“Op de derde dag na haar begrafenis komen de apostelen bijeen om te bidden bij het graf van Maria. Net als destijds bij Jezus blijkt ook het graf van zijn moeder leeg te zijn! Maria is ten hemel gevaren en in de sarcofaag treffen de apostelen heerlijk geurende bloemen aan. De prachtige blauwe korenbloem en de roos zijn bij schilders favoriet. Ook zouden er zeven granen en kruiden in haar graf liggen. Deze dienen als voedsel (tarwe en rogge), als bescherming tegen bliksem (bijvoet en koninginnekruid) en zijn genezend (duizendblad en boerenwormkruid). Walnootblad, samengesteld uit zeven afzonderlijke blaadjes, maakt het getal zeven volmaakt. Dat het feest van Tenhemelopneming van Maria in de plaats is gekomen van een oud oogst- en offerfeest moge duidelijk zijn.”
Tot zover deze lezing uit het boek ‘Geen dag zonder Maria’. Een boek uitgegeven bij de tentoonstelling over Maria in 2017 in het Museum Catharijneconvent te Utrecht.
Het is goed jaarlijks in de kerk van Damme samen te komen op het Mariafeest bij uitstek en te wijzen naar het schilderij van Jan Maes (ca. 1630) dat vroeger behoorde tot het retabel boven het hoofdaltaar, maar zich nu in de rechterzijbeuk bevindt. Tijdens de offerande ontvangen jullie een kaartje met een afdruk van dit schilderij. Maar het is ook de moeite om na de viering zelf dichterbij te gaan kijken hoe rond het lege graf van Maria bloemen en kruiden te zien zijn. (zie onderaan deze tekst)
Vandaar ook straks de kruidenwijding. Dat was een oud volksgebruik om de eerstelingen van de oogst op het Maria-altaar neer te leggen, uit dank en vraag om zegen, om bescherming.
Tot op vandaag krijgen Mariabeelden of Maria-iconen ruikers bloemen of een brandend kaarsje. Iets offeren, iets wegschenken, iets toewijden, het is van alle tijden. Ook voor ons als moderne mensen die wat verderaf komen te staan van de natuur, blijft het goed om verwonderd te blijven om Gods schepping, om dankbaar te zijn om wat ons zomaar gegeven wordt in de geneeskracht van kruiden, in de geur van veldbloemen.
In de natuur zit zoveel schoonheid en wijsheid, want de natuur is de natuur, niet meer en niet minder, alles is er verbonden met elkaar, alles is er nodig. Het verschil tussen kruid en onkruid is een oordeel. De trotse rozen en de eenvoudige vergeet-me-nietjes bloeien allen even mooi en bloeien toch maar voor even.
Laten we blijven leren van de natuur en er verbonden mee zijn, want ook wij zijn een onderdeel van Gods schepping.
“Zijn als de zon, warmte voor iedereen.
Zijn als de lucht, adem voor iedereen.
Zijn als de aarde, woonplaats voor iedereen.
Zijn als het water, leven voor iedereen.
Zijn als een bloem, schoonheid voor iedereen.
Zijn als een kind, verwonderd om alles om zich heen.”
(tekst Pradip Smagge, vrije vertaling van ‘Limitless’ van Bert Evens)
