Bij de tweede adventszondag jaar C
Nu maandag, 10 december, zal het precies 70 jaar geleden zijn dat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens als resolutie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties werd aangenomen. Vandaag is die Verklaring actueler dan ooit, denk maar aan het in vraag stellen van de grote migratiebwegingen van de laatste jaren en het recht om asiel te zoeken in geval van mensenrechtenschendingen.
Op de foto zien we de Amerikaanse presidentsweduwe Eleanor Roosevelt, één van de grondleggers van deze universele verklaring. Zo’n tekst over de rechten van de mens was natuurlijk niet nieuw, her en der stond het al beschreven in bijvoorbeeld, de codex van Hammurabi, de Magna Carta en de ‘Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger’ uit 1789 van de Franse Revolutie. 3798 jaar geleden liet koning Hammurabi zijn wetboek in steen uitkappen om zichzelf kenbaar te maken als koning van de rechtvaardigheid op wie men kon vertrouwen als men onrecht was aangedaan. Mozes daalt 500 jaar later de berg Sinaï af met de twee stenen tafels waarop God tien geboden had geschreven. De bijbel staat vol met woorden als recht, rechtvaardigheid, gerechtigheid. Bij de profeet Baruch hoorden we het daarnet nog in de eerste lezing: ‘Sla de mantel van Gods gerechtigheid om. Want God leidt het jubelende volk in zijn heerlijk licht; met zijn barmhartigheid zal Hij hen omgeven én met gerechtigheid.’ Ook de profeet Johannes roept op om de kronkelpaden recht te maken…
Heel de mensengeschiedenis door wordt aan mensen onrecht gedaan, volledige stammen en bevolkingsgroepen werden uitgemoord. De holocaust, de poging tot uitroeiing van het Joodse volk, als grootste en blijvend litteken in onze mensengeschiedenis. Alle naties, verenigingen en mensen als individu worden door de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens opgeroepen deze onvervreemdbare rechten na te leven… elke schending van de mensenrechten toont aan hoe mensonwaardig sommige mensen en structuren zijn.
Ik maak een bloemlezing uit de vereenvoudigde versie van de mensenrechten (te vinden op de website van Amnesty International), ik lees de artikels als bezinning op de actualiteit van de 70 miljoen mensen op de vlucht in onze wereld…
Artikel 1: Alle mensen worden vrij geboren en moeten op dezelfde manier worden behandeld.
Artikel 2: Ieder heeft recht op alle rechten, ongeacht of je jong of oud, man of vrouw bent, welke huidskleur je hebt, welke godsdienst je belijdt of welke taal je spreekt.
Artikel 3: Je hebt recht op leven in vrijheid en in veiligheid.
Artikel 7: De wet moet voor iedereen hetzelfde zijn; iedereen moet volgens de wet op dezelfde manier behandeld worden.
Artikel 13: Je hebt recht om te gaan en te staan waar je wilt, in eigen land en in het buitenland.
Artikel 14: Als je slachtoffer wordt van mensenrechtenschendingen, heb je recht om naar een ander land te gaan en dat land te vragen om jou te beschermen.
Artikel 18: Je hebt recht op vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst.
Artikel 25: Je hebt recht op alles wat nodig is om ervoor te zorgen dat je niet ziek wordt, geen honger hebt en een dak boven je hoofd hebt. Moeder en kind hebben recht op bijzondere zorg en bijstand.
Artikel 29: Je hebt ook plichten tegenover de mensen om je heen, zodat ook hun mensenrechten kunnen worden beschermd. De wetten in je land mogen niet ingaan tegen deze mensenrechten.
Artikel 30: Geen enkel land en geen enkel mens mag proberen om de rechten te vernietigen die in deze Verklaring staan.